Radiologija je grana medicine koja se bavi otkrivanjem bolesti ili povreda putem radioloških dijagnostičkih pregleda i snimanja. Dijagnostičke procedure sprovode se pomoću dijagnostičkih aparata koji funkcionišu po principu elektromagnetnih talasa (Rendgen aparat, mamograf, ortopan), kao i ultrazvučnih talasa – svi ultrazvučni aparati.
Šta je ultrazvuk, kako i zašto se radi, da li je UZ siguran metod ?
Ultrazvuk predstavlja medicinsku metodu dijagnoze koja koristi zvučne talase visoke frekvencije (preko 20.000 ciklusa tj. 20 kHz).
Ovi talasi su nečujni za čoveka, prostiru se u vidu snopova i služe za pregledanje i snimanje tkiva koja pojedinačno, različito u zavinosti od gustine tkiva utiču na zvučne talase i tako dobijamo sliku.
Ultrazvučni pregled je potpuno bezopasna metoda dijagnostike koja može dati značajne informacije o unutrašnjim organima. Ultrazvučni aparat za medicinsku dijagnostiku ne koristi X~zrake ili druge potencijalne štetne tipove zračenja. Istraživanja su pokazala da ultrazvuk ne može da naškodi zdravlju. Pregled je bezbolan, radi se kroz kožu preko stomaku, transrektalno i kroz vaginu. Nekada može biti neprijatan posebno kad se radi transrektalno, kroz vaginu ili kada treba više da se pritisne stomak, ili kad je bešika puna.
Nekada nije moguće sve videti na ultrazvuku, različite stvari mogu da smetaju kvalitetu slike, kao što su puna creva, gojaznost itd. Kad na ultrazvučnom pregledu nešto nije u redu potrebni su daljnji pregledi kod izabranog lekara koji će da razgovaraju sa vama o potrebi za dodatnim pregledima, o mogućnostima dijagnostike.
Doppler krvnih sudova
Doppler je jedna vrsta ultrazvučne tehnike kod koje se prati smer i brzina protoka kroz krvne sudove i na taj naćin se stiče utisak o protocima i da li postoji bilo kakve nepravilnosti u krvnim sudovima. Ovom metodom se mogu otkriti suženja krvnih sudova, ili njihova proširenja. Na arterijama se mogu videti naslage, ili plakovi, koji sužavaju šupljinu krvnog suda.
Rendgen
Rendgen je medicinski uređaj koji omogućava doktorima i naučnicima da vide kosti i druge strukture ljudskog tela.
Radiografija je bezbolan i neinvazivan dijagnostički metod koji se zasniva na primeni X-zraka za snimanja različitih delova tela i organa. Obavlja se kao jedan od osnovnih pregleda pri ispitivanju koštano-zglobnog sistema, tako da ga treba koristiti kada postoji povreda nekog dela tela sa sumnjom na prelom kosti, iščašenje zgloba, istegnuće ligamenata, kada se primeti deformitet ili otok zgloba ili kosti, kod pojave bola u različitim delovima tela. Ova metoda može brzo i jednostavno da pruži informacije o povredama kostiju, degenerativnim i zapaljenskim bolestima kostiju, tumorima i cistama koštano-zglobnog sistema, deformitetima.
Radiografija je takodje deo dijagnostike plućnih bolesti, zapaljenja pluća, akutne i hronične opstruktivne bolesti pluća, pucanja plućne maramice (pneumotoraks), izliva u grudnoj šupljini, tumora pluća i grudnog koša, tuberkuloze, profesionalnih bolesti itd.
Rendgen grudnog koša treba uraditi kod osoba koje imaju gušenje i otežano disanje, uporni kašalj, bol u grudima, iskašljavanje krvavog ispljuvka i u drugim situacijama kada to zahteva lekar.
Takođe radiografija se primenjuje i kod ispitivanja porekla bola u stomaku i kod povreda stomaka, gde može da ukaže na pucanje creva, zastoj u pasaži crevnog sadržaja, kamen u mokraćnim putevima, povredu nekog od organa stomaka itd.
Svaka vrsta zračenja nosi sa sobom odredjenu dozu opasnosti. Da bi se opasnost od rendgen zračenja otklonila, to jest svela na minimum, postoje mere zaštite koje se sprovode prilikom snimanja, kao što su zaštita pacijenta, stručnog lica i zaštitu okoline od rendgenskog zračenja. Važno je informisati lekara i radiološkog tehničara ukoliko postoji neko posebno stanje kao što je na primer trudnoća, u tom slučaju se rendgensko snimanje ne sme raditi.